Bị dị ứng thời tiết nên kiêng gì? Cẩn trọng 5 nhóm thực phẩm dễ gây bùng phát

Tuấn tôi nhận thấy rất nhiều bà con mỗi khi giao mùa, nhất là lúc trời trở lạnh hay chuyển nắng đột ngột, đều gặp tình trạng dị ứng thời tiết với đủ kiểu mẩn đỏ, ngứa ngáy, nổi mề đay, chảy mũi… Nhưng không phải ai cũng biết bị dị ứng thời tiết nên kiêng gì để tránh tình trạng nặng thêm. Bài viết này, Tuấn tôi sẽ chia sẻ cụ thể những thực phẩm và thói quen cần tránh để giảm kích ứng, hỗ trợ cơ thể bà con phục hồi tốt hơn khi bị dị ứng thời tiết.

Giải đáp bị dị ứng thời tiết nên kiêng gì để cơ thể không “bùng phát” phản ứng nặng

Khi bà con thắc mắc bị dị ứng thời tiết nên kiêng gì, Tuấn tôi luôn giải thích rằng, yếu tố môi trường chỉ là phần khởi phát, còn điều khiến cơ thể phản ứng quá mức lại nằm ở cách chúng ta ăn uống và sinh hoạt hằng ngày. Trong Đông y, dị ứng thời tiết thường liên quan đến sự rối loạn của tạng Phế, Can và Tỳ. Đây là những tạng dễ bị ảnh hưởng khi thời tiết thay đổi, nhất là với những người có cơ địa dị ứng hoặc chính khí yếu. Khi đó, việc đưa thêm vào cơ thể những thực phẩm “kỵ tính” hoặc dễ gây kích ứng sẽ khiến cơ thể phản ứng mạnh hơn, làm bệnh tiến triển nhanh và dai dẳng hơn.

Trong 20 năm tư vấn, tôi nhận thấy rằng, nhiều bà con chỉ chú trọng dùng thuốc mà quên mất vai trò của ăn uống đúng cách. Có một chị bệnh nhân ngoài 40 tuổi từng đến gặp tôi trong tình trạng mề đay lan khắp người sau vài ngày mưa gió kéo dài. Hỏi ra mới biết, chị vẫn ăn tôm, cua, uống bia và ăn lẩu cay trong lúc cơ thể đang yếu. Kết quả là dị ứng trở nặng, phải dùng thuốc nhiều hơn mới kiểm soát được.

Vậy cụ thể bị dị ứng thời tiết nên kiêng gì, dưới đây là các nhóm thực phẩm và yếu tố cần tránh:

• Đồ ăn tanh, hải sản có vỏ cứng: Tôm, cua, sò, ốc… là nhóm dễ gây dị ứng do chứa nhiều histamin. Trong Đông y, những thực phẩm này được xem là “tính hàn” – dễ gây kích ứng, nhất là với người có tỳ vị hư hàn.
• Thức ăn cay nóng, nhiều gia vị: Ớt, tiêu, mù tạt… kích thích hệ thần kinh, làm mạch máu giãn nở, từ đó tăng phản ứng viêm và ngứa. Với cơ địa dị ứng, đây là nhóm nên tránh xa.
• Đồ ngọt, bánh kẹo công nghiệp: Đường tinh luyện và chất bảo quản trong các loại bánh kẹo có thể kích thích phản ứng viêm trong cơ thể. Đồng thời, Đông y cũng cho rằng, vị ngọt quá mức dễ sinh thấp, làm trệ tỳ, từ đó phát sinh các phản ứng da liễu.
• Sữa và chế phẩm từ sữa: Với một số người, lactose trong sữa có thể làm tăng khả năng bị ngứa, mẩn đỏ khi thời tiết thay đổi.
• Rượu bia, chất kích thích: Đây là yếu tố khiến gan hoạt động quá mức, làm giảm khả năng thải độc. Trong y học cổ truyền, Can chủ sơ tiết, nếu bị nhiệt hoặc uất lâu ngày sẽ sinh ngứa, mẩn đỏ và mề đay.

Bà con cũng cần chú ý hạn chế tiếp xúc với khói bụi, phấn hoa hoặc lông thú cưng trong những ngày thời tiết thay đổi. Đây đều là những dị nguyên phổ biến dễ khiến cơ thể nhạy cảm hơn.

Tóm lại, bị dị ứng thời tiết nên kiêng gì không chỉ là câu hỏi về thực phẩm mà còn là bài học về sự cân bằng trong sinh hoạt. Kiêng đúng, tránh đúng sẽ giúp cơ thể “yên ổn” hơn trong những ngày thời tiết thất thường. Tuấn tôi sẽ tiếp tục phân tích sâu hơn ở các phần tiếp theo để bà con hiểu rõ cách bảo vệ sức khỏe tốt nhất.

Phải làm gì khi bị dị ứng thời tiết khiến cơ thể ngứa ngáy, nổi mẩn?

Nhiều bà con sau khi biết bị dị ứng thời tiết nên kiêng gì rồi lại loay hoay không biết xử lý ra sao khi cơn ngứa kéo đến bất ngờ. Tuấn tôi gặp rất nhiều trường hợp vì không biết cách xử lý đúng đã khiến tình trạng lan rộng, kéo dài dai dẳng. Vậy nên hiểu và áp dụng đúng cách chữa là điều rất cần thiết.

Mẹo dân gian giúp làm dịu nhanh triệu chứng tại chỗ

Tuấn tôi nhận thấy mẹo dân gian thường phù hợp với những người mới khởi phát, triệu chứng còn nhẹ. Bà con có thể áp dụng nhanh tại nhà:

• Tắm lá khế, lá trà xanh, lá tía tô nấu nước ấm
• Bôi gel nha đam tươi lên vùng da ngứa
• Chườm lạnh hoặc ngâm nước muối loãng
• Uống nước gừng ấm giảm hắt hơi, nghẹt mũi

Ưu điểm là nguyên liệu dễ kiếm, lành tính. Tuy nhiên, cách này chỉ hỗ trợ triệu chứng, không điều trị được căn nguyên và không hiệu quả khi dị ứng nặng.

Thuốc Tây y giúp giảm nhanh phản ứng dị ứng

Trong những ca bà con đến khám với triệu chứng nặng, tôi thường hướng dẫn dùng Tây y để kiểm soát kịp thời. Một số thuốc thường dùng:

• Thuốc kháng histamin như loratadin, cetirizin
• Thuốc corticoid dạng bôi ngoài hoặc uống
• Thuốc xịt mũi chống viêm chứa corticosteroid
• Thuốc giảm ho, long đờm nếu dị ứng kèm viêm hô hấp
• Kem dưỡng ẩm da giúp hạn chế bong tróc, khô rát

Tác dụng nhanh, rõ rệt nhưng dễ gây buồn ngủ, khô miệng, hoặc ảnh hưởng gan thận nếu dùng kéo dài. Tuấn tôi luôn khuyên bà con nên dùng đúng liều và thời gian chỉ định.

Chữa dị ứng thời tiết bằng Đông y theo nguyên tắc trừ tà, bổ chính

Đông y coi dị ứng là biểu hiện của phong hàn, phong nhiệt xâm nhập khi chính khí suy yếu. Trong 20 năm điều trị, Tuấn tôi nhận thấy hiệu quả bền vững nếu kết hợp điều trị theo cơ chế:

• Thải độc, thanh nhiệt bằng thảo dược như ké đầu ngựa, bồ công anh
• Bổ phế, kiện tỳ bằng sinh khương, hoàng kỳ, bạch truật
• Điều hòa miễn dịch, ổn định cơ địa
• Dùng bài thuốc gia truyền đã được kiểm nghiệm qua nhiều đời
• Kết hợp ăn uống kiêng khem đúng cách theo cơ địa từng người

Ưu điểm của Đông y là tác dụng từ gốc, an toàn cho cơ thể. Tuy nhiên cần kiên trì, thời gian hiệu quả tùy cơ địa và bệnh trạng của mỗi bà con. Tuấn tôi luôn theo sát từng người để gia giảm đúng thuốc, đúng tạng, không dùng đơn thuốc chung.

Lời khuyên từ Tuấn tôi

Từ kinh nghiệm điều trị hàng nghìn ca dị ứng thời tiết trong suốt hơn 20 năm, Tuấn tôi đúc kết được một số lưu ý quan trọng để bà con không chỉ biết cách xử lý mà còn chủ động phòng tránh tái phát:

• Đừng chủ quan với những dấu hiệu nhỏ: Ngứa nhẹ, hắt hơi, sổ mũi khi trời trở lạnh tưởng chừng đơn giản nhưng lại là dấu hiệu đầu tiên của dị ứng. Phát hiện sớm giúp bà con kiểm soát nhanh.
• Luôn giữ ấm cơ thể, nhất là vùng cổ – ngực – mũi: Đây là khu vực nhạy cảm khi giao mùa. Thời tiết thay đổi đột ngột sẽ dễ khiến khí lạnh xâm nhập, gây kích ứng.
• Ăn uống điều độ, tránh xa các nhóm thực phẩm dễ gây phản ứng: Như tôi đã nói rõ trong phần bị dị ứng thời tiết nên kiêng gì, việc kiêng ăn đúng cách sẽ hạn chế được rất nhiều đợt dị ứng tái phát.
• Tránh dùng thuốc bừa bãi, nhất là thuốc Tây kháng sinh và corticoid: Nếu không có chỉ định rõ ràng, bà con rất dễ gặp tác dụng phụ nguy hiểm hoặc khiến cơ địa càng yếu hơn.
• Nếu dị ứng lặp lại nhiều lần mỗi năm, nên đi khám để xác định cơ địa: Tuấn tôi khuyên bà con không nên để bệnh thành mãn tính, vừa khó chữa, vừa tốn kém về sau.

Dị ứng thời tiết tưởng nhẹ nhưng không đơn giản nếu không được quan tâm đúng mức. Tuấn tôi luôn sẵn lòng tư vấn cụ thể cho từng trường hợp, để giúp bà con biết chính xác bị dị ứng thời tiết nên kiêng gì và chăm sóc ra sao cho đúng.